"Mensen zijn onvoorspelbaar en daar houden meeuwen niet van"

Steeds met een diervriendelijke aanpak. Met operaties langs de hele kustlijn zorgt het team ervoor dat conflictsituaties tussen meeuwen en mensen op een respectvolle manier worden opgelost. Tij-dingen sprak met Nathan Noels van het Meeuwenteam.

Ontdek hoe ze te werk gaan en wat je zelf kunt doen om meeuwenoverlast te voorkomen.

Tij-dingen: Wat moeten we ons voorstellen bij een meeuwenteam? Wat doen jullie precies?

Nathan Noels: "Onze belangrijkste opdracht blijft het aanpakken van overlast. Daar is het ook allemaal mee begonnen. Sensibiliseren doen we ook. En op vraag van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) tellen we ook meeuwennesten om de broedparen in kaart te brengen. Wij komen vaak op hoge appartementsgebouwen en van daaruit hebben we, met de verrekijker, een goed zicht op alle nesten."

T-d: Wat is jullie werkingsgebied?

Nathan: "De hele kust. Alleen Nieuwpoort en Zeebrugge hebben nog niet ingetekend. Af en toe krijgen we een melding vanuit het hinterland. Zo traden we al op in Veurne en Zedelgem."

T-d: Krijgen jullie veel meldingen uit Koksijde?

Nathan: "Weinig. Dit jaar kregen we er 5 binnen. De meeste meldingen komen uit Oostende, Blankenberge en Knokke. In Oostende kregen we bv. al 150 oproepen dit jaar. We weten niet goed waarom het verschil zo groot is. Aan de Westkust zitten minder meeuwen. In Oostende vind je op bijna elk dak een nest, in Koksijde en De Panne is dat toch anders. Wanneer meeuwen opgeschrikt worden, geven ze dat door aan hun soortgenoten waardoor er ineens een grote zwem opstijgt en dat laat bij mensen toch een grote indruk na. Wanneer de meeuwen minder talrijk zijn, zijn die zwermen ook minder groter, waardoor de overlast misschien als minder wordt ervaren. Ligt het daaraan?"

T-d: Waar klagen de mensen het meest over?

Nathan: "Dat varieert. Meestal gaat het over meeuwen die rakelings over de mensen hun hoofd vliegen en met rakelings bedoel ik dan een halve meter tot een meter. Ze krijsen dan ook. Echt aanvallen is dat niet. Af en toe gebeurt het dat een meeuw tegen iemand botst, maar dat komen wij zelfs maar 2 of 3 keer per jaar tegen. En dan nog alleen wanneer je hun kuikens vastneemt. Dat een meeuw op je schouder komt zitten, is een fabeltje. Wie contacteert ons? Mensen die niet meer op hun terras kunnen. Als een meeuw op zijn nest zit en je komt in de buurt, gaat die 10 minuten luid tekeer. De beste reactie is dan even wachten tot de meeuw terug op haar nest zit."

T-d: Wanneer komen jullie tussen? Jullie mogen nesten leeghalen?

Nathan: "Klopt. Wij kregen een uitzondering van het ANB. We mogen eieren wegnemen en die ook vervangen door nepexemplaren. Wanneer we langskomen, bekijken we eerst wat de overlast precies is. Gaat het over een dakappartement of niet? Kunnen mensen niet meer op hun terras? Als we de eieren vervangen, krijgen de meeuwen geen kuikens en dan zijn ze ook minder defensief. Het ouderpaar blijft wel op het nest zitten. Nesten weghalen voor ze beginnen te broeden, is dan beter, maar je moet ze wel voortdurend weghalen, want ze zullen opnieuw een nest maken. Na verloop van tijd zoeken ze dan een veiligere plek voor hun nest. Als er eieren in het nest zitten, moet je stoppen met verstoren en het Meeuwenteam contacteren. Wij komen ook alleen tussen wanneer de eigenaars ons toestemming geven. Wanneer je overlast hebt van een nest op het dak van je buur, dan spreek je best met die buur. Sommige mensen kiezen er ook voor om het nest te laten zitten en dat is hun goed recht."

T-d: De meeuw is nog altijd beschermd, maar is het nog een bedreigde diersoort?

Nathan: "Ondertussen kregen meeuwen de status kwetsbaar. Meeuwen zijn lang met te weinig geweest, maar de populatie is zich aan het herstellen. Pas op, dat wil niet zeggen dat er een overschot is."

T-d: Wat is de drukste periode voor jullie?

Nathan: "Eind april, begin mei. Tijdens het broedseizoen krijgen we 10 à 15 meldingen per dag en dan moeten we goed doordoen. Wanneer de kuikens net uitkomen, meestal is dat begin juni, is het een weekje kalmer. Tot het moment dat de kuikens uit het nest kunnen, want dan worden de ouders heel beschermend."

T-d: Heb je tips voor mensen die last hebben van meeuwen?

Nathan: "De beste tip is zelf op je dak gaan. In de periode dat de meeuwen beginnen te broeden – maart en april – zelfs elke dag. Wij, mensen, zijn onvoorspelbaar en daar houden meeuwen niet van. Daarmee toon je aan dat het niet veilig is om op die plek een nest te maken. Een net is ook een mogelijkheid, maar dat is vrij duur en niet overal mogelijk. Dan moet je niet op je dak gaan, een optie dus voor wie dat niet ziet zitten of niet kan. Nesten die leeg zijn, mag je wel verwijderen, dus als je dat volhoudt, werk je op de zenuwen van de meeuwen en beschouwen ze die plek als onveilig."

T-d: Tot welke soort behoren de meeste dakbroeders?

Nathan: "De kleine mantelmeeuw, die heeft donkere vleugels en de zilvermeeuw – die een zilveren kleur heeft. Vooral de zilvermeeuw maakt nesten in steden. De kleine mantelmeeuw broedt in kolonies en kiest dan voor daken van industriegebouwen. Honderden nesten bij elkaar. Het gedrag van die 2 soorten verschilt niet veel, de nesten van de mantelmeeuw zijn over het algemeen iets verzorgder."

T-d: Komen meeuwen elk jaar terug naar dezelfde broedplek?

Nathan: "Ja. Na het broedseizoen vertrekken de ouders en hun kuikens. De zilvermeeuw trekt dan naar het hinterland en de mantelmeeuw naar het zuiden. Het daaropvolgende jaar keren ze dan terug. En ze kiezen echt wel dezelfde plaats. Ik heb zelfs nog gemerkt dat een gebouw werd afgebroken en dat een broedpaar een nest maakte op de grond, op de plek waar het gebouw stond. Soms gebeurt het dat koppels uit elkaar gaan en voor een andere broedplaats kiezen. Meeuwen zijn van nature grondbroeders. Onze daken bieden een perfecte oplossing om hen te beschermen tegen vossen en marters. Daardoor is het nu moeilijk om ze terug op de grond te krijgen."

T-d: Slagen lasers of geluidskasten erin om meeuwen te verjagen?

Nathan: "In combinatie met verstoring van mensen zou dat kunnen werken, maar anders niet. Na 1 week zijn meeuwen die geluiden en lasers al gewoon. Ze maken zelfs hun nesten tegen die geluidskasten, want ze merken snel dat het niet echt is. Mensen zijn onvoorspelbaar en dat is eigenlijk het enige dat werkt."