VIDEO. Begraafplaats geeft geheimen prijs: Merovingen in Koksijde

Van 53 individuen werden botten opgegraven. Waren het onze voorouders die werden begraven tussen 675 en 750 na Christus? Deze ontdekking bracht de verborgen verhalen van de Merovingen, een dynastie die bekend staat om koning Clovis, weer aan het licht.

Het was een tijd waarin werd teruggegrepen naar een uitvaarttraditie uit lang vervlogen tijden: in plaats van doden te cremeren, werden ze begraven. De begraafplaats kan als één van de oudste van Vlaanderen (en België) worden beschouwd sinds de val van het Romeinse rijk.

De vroege middeleeuwen waren een tijd van economische bloei langs de Noordzee. Mensen trokken van het binnenland naar de kust, aangetrokken door de opkomende handel en de belofte van nieuwe kansen. DNA-onderzoek op de opgegraven resten onthulde een verrassende mix van afstammingen. De overledenen waren geen directe familie van elkaar, blijkbaar was Koksijde een smeltkroes van verschillende bevolkingsgroepen.

Een team van Belgische en Estse genetici ontdekte 2 hoofdgroepen onder de opgegraven individuen. De meerderheid had een Noordzee-Germaanse afstamming, vergelijkbaar met de Angelsaksen die vanuit het Europese vasteland naar Groot-Brittannië migreerden. Deze mensen vonden hun weg naar kustnederzettingen zoals Koksijde, aangetrokken door de bloeiende handel. Een Friese zilvermunt, gevonden in de mond van een man, getuigt van deze handelsbetrekkingen.

Daarnaast was er een groep met Gallische afstamming, afkomstig uit het huidige binnenland van Frankrijk en België. De vondst van een mantelspeld bij één van de overblijfselen bevestigt deze connectie. Intrigerend was de ontdekking van een vrouw met zowel Gallische als Noordzee-Germaanse roots, wat wijst op culturele en genetische vermenging.

Onze kust was lange tijd een overstromingsgebied, maar tijdens de Merovingische periode vestigden mensen zich hier, mede dankzij de verzanding van moerasgebieden. Geneticus Maarten Larmuseau van KU Leuven leidde het DNA-onderzoek: "De Vlaamse kust was lange tijd overstromingsgebied bezaaid met zoutmoerassen. Pas tijdens de Merovingische tijd verschenen de eerste nederzettingen, onder meer dankzij verzanding van moerasgebied." Dit trok migranten aan, waaronder Noordzeeculturen en mensen uit het binnenland. De mix van afstammingen in Koksijde was geen toeval, dat bewijst het DNA van mensen begraven op een laatmiddeleeuws kerkhof in Wulpen. Hoe groot Koksijde was in de vroege middeleeuwen, en hoeveel mensen er woonden, is niet bekend. "Dat is iets dat we komende tijd nog verder uitzoeken", zegt Koksijds gemeentearcheoloog Alexander Lehouck, die bij het onderzoek is betrokken. "Sinds mijn aanstelling in 2010 zijn we bezig met het verzamelen van data en dat werpt zijn vruchten af."